Boslandcreool-experience

Zo, we zijn weer veilig geland op Curacao. Tijd voor een verhaaltje over ons Suriname-avontuur. Voor degenen die het interessant vinden, eerst wat algemene informatie en interessante geschiedenis. Degenen die dit wat minder interessant vinden, scrollen maar naar de volgende alinea!!

Suriname in het noorden van Zuid-Amerika en is vier keer zo groot als Nederland. Het heeft echter wel 33 keer zo weinig inwoners dan Nederland, namelijk 493000. De bevolking is erg divers. Je ziet er veel Javanen, Hindoestanen, Creolen, Indianen en verschillende Aziatische types. Dit komt vooral door het binnenhalen van goedkope gastarbeiders in de jaren ’60/ ‘70. De moedertaal die ze spreken is Nederlands maar met elkaar spreekt iedereen vooral de eigen taal. De creolen spreken Saramaccaans. De indianen weer een andere taal en die Aziaten spreken de meest vreemde talen, hihihi!
Paramaribo is de hoofdstad en daar wonen maar liefst 250000 mensen. Dus meer dan de helft van het totaal.
De gemiddelde temperatuur in Suriname is 28 graden. Ze spreken niet echt over seizoenen maar over perioden. Zo heb je de lange regentijd, lange droge tijd, korte regentijd en korte droge tijd. Het klimaat is in Suriname tegenwoordig net zo onvoorspelbaar dan in Nederland, aangezien wij in de korte droge tijd daar waren maar we hebben 12 dagen alleen maar heel veel regen gehad. Maar misschien klopt het toch want het was wel vaak kort droog, hihihi!!!
Maar het is er in ieder geval wel ontzettend vochtig en klam. Vooral wanneer de zon scheen was de warmte niet erg prettig dus we waren eigenlijk wel blij met de regen. Net zoals de vele hoge bomen en groene planten. Het land bestaat uit de uitloopbossen van het Tropisch Regenwoud.
Er wordt betaald met Surinaamse dollars. 1 euro is 3,66 in SRD.
Het is er in de wintertijd 4 uur en in de zomertijd 5 uur vroeger dan in Nederland.
De oorspronkelijke bewoners van Suriname zijn de Indianen. In 1651 werd Suriname een kolonie van Engeland, maar deze werd door de Staten van Zeeland tijdens de Tweede Engelse Oorlog (1665-1667) veroverd. De Staten van Zeeland ruilde het toenmalige Nieuw-Amsterdam, nu New York, in voor Suriname. Suriname had grondstoffen zoals tabak, cacao, suiker en indigo. De Nederlanders wilden eerst de Indianen die in Suriname leefden als slaven inzetten. Deze waren hiervoor echter niet geschikt doordat zij niet bestand waren tegen de Europese ziektes en daarnaast waren ze ook nog onbereidwillig. Er werden dus goedkope arbeidskrachten, slaven, uit Afrika gehaald.
Eenmaal in Suriname aangekomen probeerden veel slaven het oerwoud in te vluchten. In het oerwoud vormden zij stammen. De huidige marrons, ook wel bosnegers genoemd, zijn hiervan de afstammelingen. Marron komt van het spaanse cimarron en betekent ‘ontsnapt vee’. De marrons worden dan ook liever bosnegers of Saramaccanen genoemd.
In 1863 werd de slavernij in Suriname afgeschaft.
In de jaren ’70 kwamen veel Surinamers naar het welvarende Nederland. In Suriname was op dat moment veel armoede en werkeloosheid. Het land bracht voor Nederland nog weinig op. In Suriname waren de meningen hierover verdeeld. Creolen (weer een andere benaming voor bosnegers, maar creolen wonen veelal in de stad) wilden wel onafhankelijkheid. Hindoestanen vreesden bij onafhankelijkheid voor een creoolse overheersing dus zij stemden tegen de onafhankelijkheid. Helaas voor de Hindoestanen won een Creoolse partij in 1973 de verkiezingen en in 1975 werd er gestemd met een kleine meerderheid voor onafhankelijkheid. Voor een periode van vijf jaar konden Surinamers zich nog vrij vestigen in Nederland. Uiteindelijk is 40% van de Surinamers geemigreerd naar Nederland. Voornamelijk vestigden zij zich in de Bijlmer in Amsterdam. Deze hoge emigrate kwam vooral doordat de Surinaamse regering het van Nederland ontvangen ontwikkelingsgeld verkwiste, en er niet in slaagde structurele werkgelegenheid te creëren.
En toen… kwam de beruchte Bouterse! In 1980 werd onder zijn leiding een staatsgreep gedaan door een groep geschorste onderofficieren van het leger. Hij deed dit om het land van de ondergang te redden. (zo zei hij) Ze hielden het hoofdbureau van de politie onder schot en arresteerden soldaten en politici.
Voor veel Surinamers kwam deze staatsgreep als een frisse wind, vooral door de arrestatie van corrupte politice en ambtenaren. De regeringswijze van Bouterse was echter weinig democratisch. Tijdens een staatsbezoek van de politiek leider van Grenada brak er een volksopstand uit. Bouterse zag dit als een persoonlijke vernedering en liet daarom vijftien tegenstanders van het militaire regime doodschieten op 8 december 1982.
Als gevolg van deze decembermoorden trad de regering af en stopte Nederland met de betaling van ontwikkelingsgelden. Bouterse sloeg hierna een meer democratische weg in door het Nationaal Assemblee, een volksvertegenwoordiging, in te stellen.
In 1987 kwamen er uiteindelijk verkiezingen en kwam een andere partij aan de macht. De invloed van Bouterse bleef echter wel groot. In 1990 kreeg hij het weer voor elkaar de regering af te laten treden. In 1991 kwamen er nieuwe verkiezingen en deze werden gewonnen door Nieuw Front. Vanaf deze periode stabiliseerde de situatie in Suriname. Bouterse nam ontslag in 1992 toen de decembermoorden voor het eerst herdacht werden. In 1996 won zijn partij (NDP) de verkiezingen onder leiding van Wijdenbosch. Maar toch kwam het volk weer in opstand. Wijdenbosch weigerde op te stappen, in plaats daarvan kwamen vervroegde verkiezingen die weer werden gewonnen door Nieuw Front. Nog steeds is dit de grootste partij in Suriname onder leiding van Ronald Venetiaan.

Zo, dan nu onze vakantie, hihihi!
Ik had al verteld dat we Paramaribo aardig verkend hebben en nog een dag fietsen gehuurd hebben. We zijn ook nog een dag bij Brownsberg geweest. Dat is een berg, ongeveer 2,5 uurtje van Paramaribo vandaan. Wanneer je hierboven op staat heb je uitzicht over een heel deel regenwoud. Ook zitten er brulapen en het schijnt wel indrukwekkend te zijn om die te horen. Helaas hebben wij hier weinig van mee gekregen door de regenval die dag. Het uitzicht was dus een witte waas van mist en de apen hadden zich teruggetrokken. Door het natte weer wel veel kikkers en prachtige padden gezien, en de watervallen die er te bezichtigen waren, waren extra breed. Jammer dat de Brownsberg-experience een beetje in het water is gevallen, maar al met al was het toch een leuke dag. We zijn nog naar het stuwmeer gereden (die zou je normaal gesproken ook vanaf de berg kunnen zien) en daarna weer terug naar Paramaribo. Hier konden we onze tassen gaan pakken want de volgende morgen zouden we naar het binnenland vertrekken. Via via hebben we een telefoonnummer gekregen van Hugo Jabini. Hij is een Saramaccaan in hart en nieren. Voor een goedkope prijs nam hij ons mee naar zijn oorspronkelijke leefomgeving. Hij woont nu in Paramaribo omdat hij daar veel moet doen voor zijn werk. Hij is namelijk bezig met een rechtzaak. Het is een zaak van de Saramaccaners tegen de overheid. De Saramaccaners willen namelijk dat er grondrechten voor hun vastgelegd worden. Die zijn er namelijk niet. Altijd zijn er een soort ongeschreven regels voor hun geweest en niemand viel hun lastig in de binnenlanden. Totdat er zo’n 40 jaar geleden het stuwmeer werd aangelegd. Deze wordt nog altijd gebruikt voor het opwekken van stroom. Waar nu het stuwmeer is leefden toen de Saramaccaners. Deze moesten van de één op de andere dag verkassen naar verderop langs de Boven-Suriname rivier omdat binnen enkele dagen hun woongebied onder water zou lopen. (Er liggen dus hele dorpen nog onder water in het stuwmeer) De Saramaccaners hadden hierin niets te willen en te vertellen. Toen hebben zij zich gevestigd langs de Boven-Suriname rivier. Sinds die tijd zijn er verschillende voorvallen geweest met betrekking tot het leefgebied van de bosnegers. De overheid geeft er verschillende bestemmingen aan zonder rekening te houden met de bosnegers. Zij gebruiken deze gebieden al jaren als woon- en jachtgebied. Om de cultuur van de bosnegers de redden is het dus noodzakelijk om grondrechten voor hun vast te leggen. Hugo Jabini moest naar de Granman voor een vergadering met kapiteinen over deze rechtzaak. De granman is een soort van opperhoofd van alle Saramaccaners. Er zijn in Suriname ongeveer 60 Saramaccaanse dorpen. Ieder dorp heeft zijn eigen kapitein als vertegenwoordiger. Het dorp waar de Granman woont is helemaal beneden aan de rits met marrondorpen langs de Boven-Surinamerivier, dus we zouden wel heel wat te zien krijgen.
We vertrokken dus op maandag eerst met een pick-up-bus vanuit Paramaribo. Van hieruit reden we ongeveer 3,5 uur tot Atjoni, een plaatsje onder het stuwmeer. Hier stapten we over op een korjaal-bootje. Dat is een langwerpig houten bootje met buitenboordmotor. De marrondorpen zijn namelijk alleen met deze bootjes bereikbaar. We vaarden ongeveer een uurtje en toen kwamen we bij het dorpje Jaw-Jaw. Hier zouden we de eerste nacht doorbrengen bij Hugo’s vriendin Melita. Zij woonden nog redelijk luxe, in goede houten huisjes met voor hun luxe goederen zoals een gasfornuis. Tegenover haar huis waren de huizen van haar moeder en zusjes. Het is normaal dat families bij elkaar blijven wonen. Ook wanneer je getrouwd bent of zoiets houd je altijd je huis bij je familie. Zo heeft iedere familie een soort van pleintje waar ze aan wonen. Vaak zie je ook dat moeders en dochters echt bij elkaar blijven. Wanneer een moeder dan even een paar dagen naar de stad wil, kan dat zomaar want hun moeder of zus kan altijd voor de kids zorgen. En de kids leren trouwens snel voor zichzelf zorgen.
Het is echt onvoorstelbaar hoe primitief de mensen daar leven. Allemaal houten hutjes in het bos langs de rivier. Langs de rivier zie je op verschillende plaatsen vrouwen en kinderen die baden, kleren wassen, afwassen, vis vangen, enz. Toen we bij Melita kwamen kregen we eerst wat te eten. Bart had wel pech want ze eten daar veel vis, hihihi!!! Bart lust geen vis maar gelukkig hebben ze ook veel kip dus hij kwam niet om van de honger. Dat so wie so niet trouwens want ze eten echt veel daar zeg… Die vrouwen die doen ook niks anders dan koken of aan de rivier zitten.
Mannen zag je trouwens weinig in de dorpen maar het schijnt dat die overdag of werken als korjaalbootsman of iets dergelijks, of ze jagen maar vaak zitten ze ook maar wat bij elkaar alcohol te drinken of marihuana te roken.
Na het eten ging ik met het zusje van Melita (23 jaar en al vier kinderen waarvan de oudste 9) mee naar de rivier om af te wassen en te baden. Haar kinderen gingen mij fijn wassen, hihihi!!! Bart ging proberen te vissen, maar dat lukte niet echt.
Om zeven uur ’s avonds ging de stroom aan in het dorp. Van de 60 marrondorpen zijn er ongeveer 18 met stroom. En dan alleen in de avonduren. Van 7 tot 11 of in sommige dorpen zelfs tot 12 uur. Melita had in haar huiskamer een tv met dvd-speler dus zat daar ’s avonds de hele familie gezellig naar een dvd van Bob Marley te kijken. Rond tienen lagen we al in bed (ook dat is luxe, veel mensen slapen in hangmatten). En wanneer het donker wordt is het dus echt pikkedonker daar en ontzettend stil, op de krekels na dan.
Op dinsdag gingen we verder richting de granman. Onderweg pikten we in verschillende dorpjes de kapiteins op. Na een korjaaltocht van 5 uur kwamen we dan eindelijk in Asidonhopo, waar de granman woont. Hier was nog een mooie sula te zien, stroomversnelling.
Wij werden hartelijk ontvangen door de granman. Hij nodigde ons meteen uit om in zijn huis te overnachten, terwijl de kapiteins in simpele logeerverblijven in hun hangmat moesten slapen. We werden dus redelijk als eregasten behandeld, hihihi!!! De granman had zelfs een douche en een toilet in zijn huis! En we hadden wederom een normaal bed en een kraan op de kamer. (Andere mensen in de dorpen hebben reservoirs waarin ze regenwater opvangen om te drinken) Melita was ook mee tijdens de tocht en zij zorgde voor iedereen voor eten.
Het was al snel avond. Weer op tijd naar bed want in de avonduren is er weinig te doen in de dorpen. Iedereen kletst wel wat met elkaar, maar in het Saramaccaans dus daar verstonden wij weinig van.
De volgende dag ben ik met Bart een stuk door het bos gaan lopen, helaas begon het alweer te regenen. Toen zijn we maar even bij een klein supermarktje gaan zitten waar we een paar hijsen van een jonko aangeboden kregen en een paar glaasjes Parbo-bier door de plaatselijke hangmannen, hihihi!!!
Vervolgens maar weer naar Melita gegaan want ja, daar krijg je honger van! Tegen vier uur waren de kapiteins, Hugo en de granman klaar met vergaderen. Toen zijn we meteen weer de korjaal ingestapt om terug te varen. Terug ging een stuk sneller aangezien dit stroomafwaarts was. Binnen een paar uur waren bij Hugo’s dorp: Njun Aurora. Hier verbleven we bij zijn familie: zijn oma (90), moeder (70) en zus (ik schat zo rond de 50). Hij wilde ons eigenlijk in een hutje van zijn zus leggen maar toen bleek dat Hugo’s schoonbroer hier tegenwoordig wiet in teelt. Dus kwamen we in een ander hutje van zijn moeder. Hier hingen we onze speciaal gekochte hangmatten op want wel jammer als we die niet konden proberen natuurlijk. Het huisje had twee kamertjes. In één hingen onze hangmatten en in de andere stond nog een bed dat we konden gebruiken (hadden ze extra voor ons neergezet), mochten we in de hangmatten niet goed kunnen slapen. Hugo’s familie had ook de luxe van één toilet en een hokje met een kraan om je in af te spoelen.
’s Avonds prima geslapen in de hangmat en de volgende dag was er een sportdag in het dorp. Het schoolteam van Njun Aurora ging slagballen en voetballen tegen het schoolteam van het dorp Gunsi. Dat was echt wel leuk om te zien. Vooral hoe de mensen uit de verschillende dorpen hun team aanmoedigden. Bart en ik hadden de kleine kinderen om ons heen hangen die de digitale fotocamera helemaal geweldig vonden.
Na de wedstrijden zijn we gaan baden bij de Kreek in het dorp. Dat was echt relaxen in een stroomversnellinkje.
Later op de middag zijn we nog door vier meisjes meegenomen door het bos naar het dorp Gunsi. Onderwerg begon het weer te plenzen dus in Gunsi gingen we bij de oma van één van de meisjes schuilen. Echt lief, ze bood ons haar excuses aan dat ze niks had om ons te geven, maar als we weer eens kwamen moesten we zeker weer bij haar langs komen. We waren altijd welkom. Dat terwijl we er maar vijf minuutjes hebben gezeten om te schuilen, hihihi!
De regen werd niet echt minder dus zijn we maar weer door de regen terug gelopen.
’s Avonds bleven we ook nog in Njun Aurora. De volgende ochtend gingen we weer met de korjaal naar Jaw-Jaw. Van Hugo’s moeder kregen we nog ieder een kom, gemaakt van kalabas waar met de hand een figuur in gesneden was.
De volgende ochtend, vrijdag, dus weer naar Jaw-Jaw. Hugo’s zus ging ook mee. Met haar gingen we ’s middags naar een stuk kostgrond in een bos. Dit was eigendom van iemand anders uit het dorp, namelijk Harold. Ook hij was met ons mee. Hij had de bomen op een stukje grond afgebrand en de grond waren ze nu aan het bewerken om later rijst op te kunnen verbouwen. Hugo’s zus kwam hier meewerken om zo in ruil weer produkten van hem te krijgen. Na even mee te hebben gewerkt op de kostgrond zijn we met Harold mee het bos in gegaan om te jagen. Hier liet hij zijn houtzagerijtje zien. Helaas hebben we geen dieren gevangen en eigenlijk ook niets gezien. Door de regen weer die eerder die dag gevallen was, hadden veel dieren zich terug getrokken. We hebben wel apen gehoord boven in de bomen maar helaas niets gezien…
Weer terug in Jaw-Jaw maar even in slaap gevallen van de vermoeiende middag. In die benauwde warmte daar als de zon even schijnt wordt je snel genoeg moe!
’s Avonds heeft Melita’s dochter mijn haar nog ingevlochten en hebben we nog een Afrikaanse film gekeken en toen maar weer naar bed.
En zaterdag gingen we weer terug met de korjaal naar Atjoni om van daaruit weer met een busje naar Paramaribo te gaan. Van deze terugreis werden we trouwens nog smeriger dan van die 5 dagen in de jungle. Het is namelijk een lange rode zandweg. Die dag was het droog weer dus één en al stof op die zandweg, zo ook wij toen we terug in Paramaribo waren, hihihi!!!

Het was echt een mooie reis waarin we echt als de bosnegers geleefd hebben. Onvoorstelbaar hoe primitief die mensen leven. Ze hebben echt niet veel maar armoede is er ook niet echt. Ik had wel verwacht dat sommige bosnegers op verschillende manier geld zouden proberen af te troggelen, maar dat was helemaal niet het geval. De mensen zijn ontzettend relaxed, gastvrij, gelukkig en heel bijzonder: ze kennen geen stress!!! Luxe hebben ze nauwelijks, maar daar hebben ze de behoefte helemaal niet aan! Dankzij dit alles is hun cultuur al die jaren zo goed behouden gebleven, en ik hoop echt dat die grondrechten voor de bosnegers er komen zodat hun unieke cultuur kan overleven! In mei is de uitspraak in het internationaal gerechtshof in Costa Rica. Ben benieuwd!

Nou, de terugreis is ook goed gegaan en nu zijn we weer in Curacao. Deze week ben ik bij mijn stagebedrijf nog een beetje aan het helpen want donderdagavond is de grote opening van de gallery! Deze had Daisy extra zo gepland dat ik hem nog kon meemaken! Echt fijn, ben erg benieuwd. En de rest van de tijd ga ik benutten aan het flink bijbruinen van mijn huid zodat niemand bruiner is dan mij als ik weer terug kom de 14e!!! Hihihi!!!

Nou dat was een lang verhaal he??? Nou, als je het vervelend of saai vond kan ik je een geruststelling geven: waarschijnlijk zal het mijn laatste verhaaltje zijn, hihihi!!! Foto’s van Suriname kunnen jullie bekijken op de site van Bart (www.bartwilmer.waarbenjij.nu). En als ik terug ben kan iedereen die wil natuurlijk alle foto’s komen bekijken.

Hou je haaks en tot over een paar weken!!!